Римски патишта

   Во стариот Рим имало огромна потреба од патишта посебно во време на Републиката и Царството.Движењето на војската при освојувањата и трговските размени наметнале потреба да се изградат патишта таму каде што немало.Некои римски патишта постојат и денес Via Apia во Помпеи,Италија, други пак се пример за денешните меѓународни патишта како Via Axia во Македонија(Вардарскиот пат =паралелно со него е изградена магистралата E75).
Според Gnaeus Domitius Annius Ulpianus имало повеќе видови на патишта:
  1. Viae publicae, consulares, praetoriae или militares( т.н.јавни патишта или воени)
  2. Viae privatae, rusticae, glareae или agrariae(т.н. приватни)
  3. Viae vicinales(  патишта кои поврзувале области,села,селски, или раскрсници)                                                                                                      
Римските патишта биле градени според определени норми нивната широчина варирала во зависност од намената на патот.Патиштата се граделе на следниот начин,погледни ја сликата: првин се подготвувало земјиштето,па се посипувало со крупни камења,потоа со ситни камења(шљунак) и потоа се ставал оној завршен слој од фино обработени мазни,големи камени плочи (калдрма).Иако денес римските патишта,по две илјади години изгледаат  многу нерамни,вдлабнати,сепак тогаш биле рамни,прецизно изработени да бидат отпорни на дожд,снег,лед.
    Покрај патиштата биле поставувани патокази:
                                     Патоказ поставен крај Via Egnatia  

Мапи и карти постоеле во тоа време во некои библиотеки,но тие не биле од јавен карактер(не биле достапни за јавноста) или едноставно тешко било да се копираат.Патниците се воделе по Itinerarium-от,кој што всушност претставува листа на градови и помали места и одалеченоста помеѓу нив.

Превозни сретства биле кочиите.Има повеќе видови на кочии,најпознати се карус и карпентум,кои се именувале по бројот на коњите кои ја влечеле кочијата:biga,triga,quadriga.
carrus :
 
 carpentum:         

Вежби од супин,активна перифрастична конјугација и апсолутен аблатив

28.1.2014

I Преведи ги примерите:

1. per dedecora patrimoniis amissis

2. per Sangam consilio cognito

3. sine tumultu praesidiis collocatis

4. abdicato magistratu

5. aduersis uulneribus

6. celeriter missis legatis per suos principes

7. amissâ animâ

8. amissis bonis

9. amisso patrimonio

10. annitente Crasso


II Пронајди го супинот и преведи ги изразите:

1. nam vēnī dē tumultū te admonitum, quem cum abīrēs linquistī.

2. pārentēs abībit inventum postrīdiē.

3. haec rēs est facilis cognitū

4. hōc est optimum factū

5. lēgātī ad Caesarem grātulātum convēnērunt


III Направи активна перифрастична конјугација од глаголот
redo,3,-didi,-ditum(враќам,предавам) во индикатив на перфектот активен.